KİLİSTRA ( Konya,Hatunsaray Gökyurt Köyü)

KİLİSTRA ( Konya,Hatunsaray Gökyurt Köyü) 17 Ekim 2016

Klistra/ Kilistra Antik kenti Konya’nın 34 km. güneybatısında yeralan Hatunsaray’ın 16 km. batısında Gökyurt Köyü sınırları içinde yer almaktadır.

Yapılan çalışmalarda M.Ö. III. yy. kadar yerleşim olduğu anlaşılmıştır. Listradan (Hatunsaray’a gelip Mistiya'ya Beyşehir'e doğru devam eden tarihi kral yolu (Vig Seboste) üzerinde yer almaktadır[1].

Kilistra, MÖ II. binden günümüze, iskan edilmiş bir yerleşim yeridir. Kentin adı ilk defa Konya Arkeoloji müzesinde bulunan MS. 274 yılına tarihlendirilmiş olan bir mezar yazıtında geçmektedir.

Hıristiyanlığın Anadolu’da yayılmaya başladığı Geç Roma Dönemi’nde Kilistra, önem kazanmıştır.

Aziz Paul; ilk, ikinci belki üçüncü misyoner yolculuğunu “Antioch”/ Antakya’dan, Toros dağlarını aşarak küçük Asya’ya yapmıştır.

Arkeolojik kayıtlarda çok eski bir yerleşim olarak geçen güney Konya/ “Iconium” nın 180 km batısında yer alan bugünkü Yalvaç yakınında " Pisidian Antioch”/ Pisidian Antakya’sı ören yerleri bulunmaktadır[ 2].

Pisidian Antakyası’na ve Kilistra yakınlarında “Tarihi Kral Yolu” üzerinde yer alan “ Lystra” Antik kentine MS 49-56 yılları arasında Aziz Paulus ve Barnabas’ın yaptığı gezilerde bu bölgede yaşayanların çoğunun Hıristiyan olduğu, Romalı Paganistler ve Musevilerin baskıları sonucu Kilistra’ya göç ettikleri bilinmektedir.

Kilistra Antik kenti, M.S. 7-8. yy’lara tarihlendirilen Kapadokya benzeri yumuşak kayalara oyulmuş kiliseler, şapeller, gözcü kuleleri, sığınaklardan meydana gelen bir çok kaya yerleşiminin oluşturulmasıyla yapılandırılmıştır.

Yerel halk tarafından hayvan barınağı olarak kullanılmış olan büyük su sarnıcı

su sarnıcının girişi

1998 yılında giderleri İl Özel İdare Müdürlüğü tarafından karşılanmak üzere Konya Müze Müdürlüğü adına yapılan kurtarma kazısı çalışmalarında, Haç Planlı Şapel, Sümbül Kilise, Büyük Su Sarnıcı ve Şırahanelerde temizlik, restorasyon, çevre düzenlemesi yapılmıştır.

Haç planlı Şapel iç ve dışı yekpare kaya oyuğu olması nedeniyle eşine az rastlanacak nitelikte olup M.S. 8.yy.'a aittir

Sümbül Kilisede M.S. 8. yy'a ait olup devrini yansıtan süslemeler Bizans Devrine ait Büyük Su Sarnıcı ise karşılıklı yekpare kayaya oyulmuş dörder payeye oturan 3 nefli plan gösterir.

Çiftli Şırahane ise karşılıklı yekpare iki kaya içine oyulmuş çevresi ise bir kompleks halindedir.

Doğu Şırahane'nin giriş kapısı eşiğinde M.Ö. I.yy'la ait kentin adını veren bir yazıt bulunmuştur. Bizans devrine ait kaya oyuğu iki ev ortaya çıkartılmıştır. Kilistra antik kenti oldukça geniş alana yayılmış kaya oyuğu yerleşimleri şeklindedir.