#StJOHNkilisesi, Ayasuluk tepesi-Selçuk, İzmir
St.John Kilisesi, 2015 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine dahil edilmiştir.
Çarmıhtaki Hz. İsa'nın annesini en sevdiği genç havarisi Yuhanna'ya emanet ettiği ve Meryemana'nın St.Jean ile birlikte buraya geldiği kabul edilir.
St. Jean/ Aziz Yahya, İmparator Domitianus tarafından iki kere öldürülmek istenmiştir.
81 yılında Patmos adasına gönderilmiş, 95 yılında tekrar Efes'e dönmüştür.
Son yıllarını Efes Ayasuluk tepesinde geçiren St.Jean, İncil ve mektuplarını burada yazmıştır.
Yaklaşık 100 yaşında ölmüş, vasiyeti gereği Ayasuluk Tepesi'ne gömülmüştür.
Daha sonra mezarı üzerine Martyion (anıt mezar) yapılmış, daha sonra anıt mezarı içine alan ahşap çatılı bir bazilika inşa edilmiştir ( M.S. 4.yy).
Yüzyıl sonra da buraya Justinian (M.S. 527-565) tarafından halen kalıntıları durmakta olan kubbeli bir bazilika inşa ettirilmiştir ( Ekrem Akurgal, Anadolu Uygarlıkları,Phoenix, 2017, s.312).
Haç şeklinde olan yapıya batıdan atrium adı verilen bir ile giriliyor.
Bu avlu da doğudaki nartexe açılıyor ve buradan da geçilerek doğruca kilisede orta nefe ulaşılıyor.
Orta nef ile transeptin üstlerini altı kubbe örtüyor, yan neflerin üstümdeki galeriler ise narthexden apsise değin kesintisiz olarak devam ediyordu.
St.Jean 'ın mezarı en ortadaki kubbeli bölümünün altındadır.
1973'ten
beri Ekrem Akurgal başkanlığında yapılan kazılar ve restorasyon
çalışmaları St. John Kilisesi'nin çeşitli yerlerinde yapılmıştır.
Kazılar, merkezi kubbeli bir yapı olan baptisteriumun bulunmasına yol açmıştır. Ortasında
vaftiz havuzu bulunan bu yapıya ait chapellede ( özel tapınma alanı)
görülen ve azizleri tasvir eden freskler, olasılıkla M.S. 10.yy'da
yapılmışlardır.
Papa Altıncı Paul, 26 Temmuz 1967 tarihinde St.John Kilisesi'ni ziyaret etmiş ve burada dua etmiştir.
